Uprawa kukurydza - praktyczne wskazówki od specjalistów

Siew kukurydzy

Kukurydzy nie wolno wysiewać przy zbyt wysokiej wilgotności gleby. Zwłaszcza na ciężkich glebach lemiesze mogą powodować tworzenie się podeszwy płużnej, w którą później nie zdoła wniknąć korzeń kukurydzy. Jeśli po zasiewie na suchych glebach wystąpią silne opady, wówczas może dojść do wytworzenia skorupy. Konieczne jest jej rozbicie, aby wszystkie rośliny mogły wschodzić równomiernie.

Termin siewu

Gdy temperatura gleby na głębokości siewu osiągnie 8-10 °C, (tj. od 15 kwietnia do 5 maja). Pogoda podczas wysiewu i kolejnych 2 dni jest decydująca dla kiełkowania.

Wysiew kukurydzy powinien nastąpić wcześnie, lecz nie przesadnie wcześnie.

Kukurydza potrzebuje stabilnej temperatury gleby wynoszącej minimum 10°C bez dużych wahań. Jeśli średnia temperatura w pierwszych dniach po wysiewie wynosi poniżej 10°C, polowa zdolność wschodów może ulec obniżeniu.

Na bardzo lekkich glebach temperatura w dzień może być wprawdzie już dość wysoka, ale w nocy bardzo niska. Takie wahania temperatury mogą uszkodzić wschodzące rośliny.

Unikaj stresu uprawy!Szczególnie w fazie wczesnego wzrostu kukurydza nie toleruje stresu. Dlatego tak istotna jest optymalna uprawa roli, siew i zwalczanie chwastów.

Co podczas suszy?

Należy nieco zwiększyć głębokość siewu, jeżeli gleba jest bardziej wilgotna.
Siew bezpośredni! Chroni on gospodarkę wodną, tak jak uprawa pasowa metodą strip-till. Zbyt intensywna uprawa ziemi może prowadzić do wzmożonego wysychania.
Po orce przedzimowej można wczesną wiosną płytko uprawić ziemię (włókowanie), aby przerwać kapilary i zminimalizować dalsze parowanie. Przygotowanie roli do siewu na wiosnę przy dużym zagrożeniu wysychania gleby powinno odbywać się także jak najkrócej przed zasiewem.
Kółka dociskające powinny dobrze osadzać ziarno w glebie.

Głębokość siewu

4-5 cm na glebach ciężkich i 5-6 cm na glebach lekkich (uprawa przedsiewna gleby na tej samej głębokości co siew)

Równomierna głębokość umieszczania wszystkich ziaren siewnych (głębokość optymalna to 5 cm) jest niezmiernie istotna ze względu na warunki wilgotnościowe.

W przypadku nierównomiernej głębokości siewu mogą występować różnice we wschodach, względnie łany rośliny mogą rozwijać się w różny sposób.

Należy także pamiętać, że wilgotność gleby zwłaszcza w bardziej suchych okresach wiosennych może rozkładać się nierównomiernie w górnych warstwach.

Przyczyny nieprawidłowego umieszczenia ziaren kukurydzy

zużyte redlice i przemieszczanie się ziarna w bruździe siewnej
nieprawidłowo ustawione zgarniacze, a tym samym wysiewanie dwóch ziaren zamiast tylko jednego
niewłaściwe tarcze z otworami
błąd w układzie pneumatycznym
zapchane rury
zbyt duża prędkość siewu

Gęstość siewu

Nie za gęsto! Koniecznie należy przestrzegać zaleceń producentów nasion.

Rzadszy siew jest mniejszym błędem niż zbyt gęsty, zwłaszcza w latach suchych. Zalecana obsada roślin na ha dotyczy ilości roślin przy zbiorze.

Przy siewie należy zwiększyć ilość wysiewanych nasion, uwzględniając zdolność kiełkowania oraz ewentualne straty. Zwiększona norma wysiewu nie powinna przekraczać 5-10% oczekiwanej obsady przy zbiorze. Na glebach lżejszych należy przyjmować dolną granicę gęstości, na cięższych górną

Utrzymuj równomierność!Jeśli ¼ roślin spóźnia się w rozwoju tylko o 2 liście w stosunku do łanu, wówczas na takiej powierzchni uzyskuje się plon mniejszy o około 6%.

Odległość między nasionami w rzędzie (cm) w zależności od obsady i rozstawu rzędów

Obsada roślin w tyś/ha	Rozstawa rzędów w cm
Obsada roślin w tyś/ha	70	75	80
70	20,4	19	17,9
75	19	17,8	16,7
80	17,9	16,7	15,6
85	16,8	15,7	14,7
90	15,9	14,8	13,9
95	15	14	13,2
100	14,3	13,3	12,5

Czym siać?

Siać należy wyłącznie siewnikiem punktowym (pneumatycznym lub mechanicznym, rozstawa rzędów 75-80 cm).

Prędkość siewu

Nie za szybko! maksymalnie 6km/h (ok. 100m/1 min.)

Redlice powinny być ostre, aby nasiona wpadały w klinowatą redlinę (równomierność rozmieszczenia nasion w rzędzie).

Nawożenie kukurydzy

Nawożenie powinno być odpowiednie do oczekiwanych plonów.

Ilość składników pokarmowych (kg/ha) potrzebnych do wytworzenia plonu

	N	P2O5	K2O	CaO	MgO
każdej tony ziarna	20	8	5	<1	2,5
słomy (niezależnie od plonu)	8	5	30	7,5	5,5
ziarno + słoma	28	13	35	8	8
każdych 10 ton zielonej masy na kiszonkę	30	18	40	15	8

Chłodną wiosną kondycję roślin poprawia nawożenie łatwo przyswajalnymi formami fosforu i azotu, np. rzędowo fosforanem amonu lub Kemira Power Corn 6 podczas siewu.

Po wschodach nawozami dolistnymi zawierającymi łatwo przyswajalny fosfor i azot oraz mikroelementy.

Racjonalne nawożenie należy rozpocząć od analiz gleby, zwłaszcza pH. Niskie pH blokuje przyswajalność większości składników pokarmowych (wykres), w konsekwencji niskie plony. Skrajnie niskie pH uruchamia toksyczny dla roślin glin.

Przyswajalność składników pokarmowych w zależności od PH gleby

Kilka ciekawych faktów o kukurydzy

Kukurydza jest bardzo powszechną na świecie rośliną pastewną, należy do najbardziej wydajnych i przydatnych rolnikowi roślin uprawnych ponieważ można uzyskać z niej 8 rodzajów pasz o różnym składzie, dostosowanym do zróżnicowanych potrzeb.

Kukurydza i bioetanol

W 2018 produkcja bioetanolu w Polsce wyniosła 203,89 tys. ton, a możliwości produkcji sięgają 707,58 tys. ton. Głównym surowcem do produkcji bioetanolu była kukurydza (57%) oraz w mniejszym stopniu odpady i pozostałości produkcyjne skrobi (36%).

Nowy rekord!

Rekord Polski na najwyższy plon ogólny świeżej masy kukurydzy z hektara wynosi 78,08 t/ha. Wynik padł 4 września 2019 w Trzyrzeczu (pow. sokólski) w gospodarstwie rolnym Anny i Andrzeja Trzeciaków.

Statystycznie

Koszt wyprodukowania 1 jednostki energetycznej w ziarnie kukurydzy jest mniejszy niż w innych zbożach. Cena energii w kiszonce z kukurydzy należy do najniższych spośród pasz objętościowych!

Z 1 ha plantacji kukurydzy można:

Uprawy w Europie

W Europie główne obszary uprawy kukurydzy występują na terenach Ukrainy, Niemiec, Francji, Węgier, Rumunii, Serbii.